Deel 1 :
De 18 basisnoden voor een gelukkige kat
Bron : Felinova Anneleen Bru
We promoten extra aandacht omtrent 18 basisnoden waar je je kat in wil tegemoet komen. Als je kat in haar omgeving bepaalde zaken mist of ziet als onvoorspelbaar of onveilig, vergroot de kans op onrustig, angstig gedrag en mogelijk andere onwenselijke gedragingen.
We zetten we ze allemaal voor je op een rijtje:
O Mijn kat heeft eet- en drinkbakjes die ver uit elkaar staan
O Mijn kat heeft minimum twee eetlocaties
O Mijn kat heeft minimum twee drinklocaties
O Mijn kat heeft minimum twee kattenbakken
O Mijn kat heeft een kattenbak die geoptimaliseerd is in grootte, vorm, zand, locatie, schoonheid enz.
O Mijn kat heeft altijd de keuze om weg te wandelen
O Mijn kat kan schuilen indien ze dat nodig vindt
O Mijn kat heeft 24/7 toegang tot elke ruimte in huis
O Mijn kat wordt niet opgepakt
O Mijn kat wordt enkel geaaid wanneer ze er zelf om komt vragen
O Mijn kat wordt niet belaagd door buitenkatten (fysiek & visueel)
O Mijn kat kan in de hoogte op verborgen plaatsen en ook op doorgangsplaatsen, deze plaatsen zijn altijd beschikbaar
O Mijn kat mag in de hoogte wanneer zij dat wil
O Mijn kat wordt niet invasief gestraft (waar ze geen controle over heeft en een schrikreactie op vertoont)
O Mijn kat krijgt begrip voor haar gedrag
O Mijn kat bezoekt minstens eenmaal per jaar de dierenarts
O Mijn kat wordt extra in het oog gehouden voor pijn en verandering in haar gedrag
O Mijn kat mag eerst ruiken aan mijn hand vooraleer ik haar aai
Bekijk deze checklist en sta stil bij wat je niet kan aanvinken. Waarom niet? Wat houd je tegen? Wat kan je doen om het toch mogelijk te maken? Misschien toch nog eens brainstormen, met je gezinsleden? Misschien kan je je kat al een beetje tegemoetkomen of er gewoon al extra rekening mee houden? Verder in de challenge gaan we zo goed als bij elke puntje stilstaan en uitleg geven waarom en hoe je hiermee nog verder mee aan de slag kan gaan.
Deel 2 :
Subtiele stress bij katten herkennen Bron: Felinova - Anneleen Bru
Waarom is het beter om op subtiele stress te letten dan duidelijke stress bij de kat?
Om volgende redenen:
1. Duidelijk stress signalen zijn niet moeilijk te herkennen, dat ziet iedereen onmiddellijk. Zelfs als je er niet op zou willen letten, zou dat niet gaan, want een gestresseerde kat kan nogal een duidelijk drama queen gehalte tonen. Grommen, blazen, haren recht, oren plat, daar moet je niet voor gestudeerd hebben om te begrijpen dat je de kat nu moet gerust laten of moet helpen omdat ze misschien pijn heeft.
2. Subtiele stress is wat moeilijker te observeren vanuit je intuïtie, hiervoor heb je wat extra info nodig uit de wetenschap :) Je wil hier echt aandachtig mee bezig zijn. Je let op de stand van de snorharen, je kijkt of de staart omhoog gekruld staat of laag hangt, je let op de tong en het ritme van de vachtverzorging, je let op bepaalde bewegingen in de vacht en de stand van haar ogen. Iemand die hier niet van op de hoogte is, ziet hier vaak helemaal niets van. En nee, de oren, daar kan je niets vanaf leiden, want die nemen geluid op,
3. Als je enkel op de duidelijke stress signalen van de kat let, dan mis je een groot deel van de dagelijkse communicatie van de kat. Het is namelijk zo dat het op die momenten is dat we een duidelijk verschil kunnen maken voor onze kat door op de juiste manier te reageren.
Wat doen we wanneer onze kat subtiele stress vertoont?
1. Observeren vanop afstand wat er aan de gang is. Wat is er net gebeurd? Wat is er aan het gebeuren of wat gaat er gebeuren? Zo begrijpen we beter waarom ze zich zo gedraagt.
2. Bekijk subtiele stress altijd eerst als signaal dat je kat zich niet goed voelt of pijn heeft. Let hierbij op plotse veranderingen, snel naar de dierenarts ermee! Ook als je twijfelt, ook als de dierenarts zegt om nog een dag af te wachten, gewoon gaan en zeker zijn! Katten zijn ZO meesters in het wegsteken van pijn. De minste verandering in gedrag kan wijzen op een groot probleem. Niet te hard stressen, gewoon actie ondernemen. Geloof me, ik heb tientallen voorbeelden van klanten die op mijn aandringen toch sneller naar de dierenarts gingen waar een serieus probleem werd vastgesteld.
2. Ben je zeker dat het geen medisch probleem is? Laat je katje dan compleet met rust (niet praten, niet kijken, niet aankomen, niet naartoe wandelen, niets!), ze voelt zich even niet goed. Ze heeft misschien iets gehoord dat ze niet vertrouwt, ze is niet geschrokken van iets of ze heeft net iets nieuws geroken of een ontmoeting gehad met de andere kat in huis. Dit zijn allemaal momenten die zij even moet 'verwerken'. Als jij haar nu gaat 'lastigvallen' met je aandacht, dan kan het zijn dat je deze stressmoment erger maakt. Voel je nu niet slecht hierover, maar let erop en laat haar gewoon even verwerken. Wanneer haar subtiele stresssignalen weg zijn, kan je weer contact maken met haar.
3. Zie je dat ze té lang in deze 'stress' moment blijft hangen? Leid haar dan af ZONDER dat ze door heeft dat jij het bent. Door bijv. een muisje naar de andere kant van de kamer te gooien (uiteraard niet op de kat :)), of door met de hengel te spelen, zonder dat je naar haar kijkt of tegen praat.
4. Werk altijd aan preventie of wees er je toch bewust van. Wat kan je, nu het stress moment is gepasseerd, veranderen in huis om te voorkomen dat dit nogmaals gebeurt?
Deel 3 :
3 gouden tips om de relatie met je kat te versterken
Bron : Felinova Anneleen Bru
1. Negeer alle vormen van natuurlijk gedrag
Wanneer je kat bezig is met haar dagelijkse routine en activiteiten, merken we in de praktijk dat het een uitermate goed is voor de kat om haar hier volledig en compleet met rust te laten. De kat is immers van nature een solitaire jager (geen solitair dier, een solitaire jager) en is volledig van zichzelf afhankelijk om aan eten te geraken en zichzelf in veiligheid te brengen/houden.
Negeer dus volgende zaken:
- slapen (oh, dat is zoveel moeilijker dan je denkt, laat dat bolletje wol gewoon slapen, niet aankomen!)
- vachtverzorging
- toiletbezoek
- eten
- drinken
- exploreren en onderzoeken
- jagen, spelen, trappelen
- communicatie met geuren: kopjes, krabben en sproeien
- zintuiglijke waarnemingen: ruiken, kijken-kijken,
- zelfs ongewenst gedrag moet je compleet negeren, anders maak je het erger. Wat je dan moet doen, bespreken we later in deze Challenge nog
- vul zelf verder aan
Uiteraard allemaal binnen het kader dat er geen situatie plaatsvindt waar jij moet ingrijpen zoals spanning met een andere kat of een mogelijk gevaar.
2. Als je niet in de ogen van je kat kan kijken, doe je alsof ze niet bestaat
Als je kat jou niet kan zien, denkt ze dat jij haar ook niet kan zien. Zo simpel is het. Kan je je dan voorstellen hoe hard verschieten het moet zijn, als de kat gezellig ligt te slapen of met haar rug naar jou ligt gedraaid, denkende dat jij haar niet kan zien en ineens 'KOEKOEK! + AAI + OPPAKKEN + KNUFFEL'.
Dat is toch verschieten geblazen voor je kat? Die denkt onbewust: "Oei, volgende keer moet ik ergens anders of ergens verder of meer verstopt gaan liggen, want dit is een onvoorspelbare plaats." En als er nu één ding is dat katten echt wel belangrijk vinden, dan is het wel voorspelbaarheid en veiligheid.
Als je niet in de ogen van je kat kan kijken, denkt je kat dat jij haar niet kan zien, en laat je haar compleet met rust. Ligt ze met haar rug naar jou (niet het begroetend kronkelen waarbij ze haar kont laat zien, dat niet), ligt ze ergens onder of op of in, ligt ze in een andere kamer enz, met rust laten, doet wonderen, ik beloof het je! Jij en de omgeving worden hierbij veiligere en voorspelbaarder, geweldig!
3. Laat altijd eerst je hand ruiken, altijd.
Katten weten graag wat er komt. Ze observeren daarbij voornamelijk met hun geurzintuig want met hun ogen zien ze niet veel op minder dan 1m. Ga dus nooit zomaar je kat aaien langs boven. Laat altijd eerst je hand ruiken en geef haar tijd om rustig alles te kunnen 'beruiken'. Hierdoor leert ze dat jij voorspelbaar bent, en alhoewel ze de eerste keer misschien zal wegdraaien, zal ze volgende keer (of soms zelfs binnen de minuut) je wel kopjes geven en zeggen dat contact helemaal ok is voor haar.
Je wacht dus op haar toestemming door haar reactie af te lezen: een kopje tegen je hand. Al de rest (wegkijken, wegwandelen, gewoon niets doen) betekent dat ze er toch niet zoveel zin in heeft. Als je haar dan aait, dan ben je minpunten aan het scoren. Aan jou de keuze :)
Deel 4 :
Wat is een gezond voedingspatroon voor mijn kat?
Bron : Felinova Anneleen Bru
Kan jouw kat op een gezonde, veilige en natuurlijke manier eten? Deze checklist geldt voor gezonde volwassen katten en het is ontzettend belangrijk dat alle punten tegelijk uitgevoerd worden.
Er zijn altijd brokjes aanwezig
Een kat eet gemiddeld 10 à 15 keer per dag een klein hapje. Het is dus niet gezond om je kat maar 2 keer per dag eten te geven, ook al moet ze op dieet, is ze te dik of staat ze op een speciaal dieet. Je kan alle punten van deze lijst naast elkaar uitvoeren en dan breng je alles weer balans.
Meerdere eetlocaties in huis
Omdat een kat in de natuur nooit op dezelfde plaats zal eten. Dit werkt tegen verveling, is gezonder én veel natuurlijker. De regel is je aantal katten + 1. Zet ze zowel op de grond, als in de hoogte en dicht bij rust en slaapplaatsen, die zijn van nature veilig en zelf uitgekozen door de kat.
Mijn kat moet werken voor haar eten
Mijn kat moet werken voor haar eten want dat doet ze in de natuur ook. Elk eetstation is een vorm van voedselverrijking zoals een antischrokkom, voerbal, eierdoosje, enz. Dit is natuurlijk, fun, lokt natuurlijk gedrag uit en werkt tegen verveling. Als er spanning tussen de katten heerst, moet je wel oppassen en pas verrijking zetten wanneer de spanning onder controle is.
Eten en drinken staan ver uit elkaar
Eten staat nooit naast de drinkbak want dat is onnatuurlijk en demotiveert om te drinken. Voorzie minimum twee verschillende doorgangen naar eetlocaties en drinklocaties en zorg voor minimum 1,5m tussen de locaties.
Je kat moet sporten
Laat je kat sporten door elke dag haar te laten spelen doorheen de omgeving met een hengel. Een paar minuten is meer dan voldoende. Zo verbrandt ze calorieën, voelt ze zich gelukkig en blijft ze soepel en fit.
Pas de voeding van de kat aan
Geef je kat de juiste voeding door deze aan te passen aan de kat. Vermijd voeding met kleurtjes. Bespreek met je dierenarts welke voeding voor je kat het beste is inzake voedingswaarde om gezond en fit te blijven.
Deel 5 :
Een kat verhuizen, hoe doe je dat?
Bron : Felinova Anneleen Bru
Joepie, verhuizen is superspannend, een nieuwe mooie omgeving, nieuwe decoratie, een nieuwe leven zeg maar!
Er is iemand in huis die daar niet zo over denkt.
Yes, je kat :)
Wil dat zeggen dat je niet mag verhuizen, natuurlijk niet!
Bij deze geven we een overzicht van zaken waar je op kan letten om deze overgang voor je katje zo optimaal mogelijk te laten verlopen!
Weet vanwaar het komt
Je kat is enorm gehecht aan haar omgeving, zo simpel is het. Elk hoekje is gezegend met een unieke combinatie van feromonen. Je kat gaat elke dag op meerdere vaste routes alles afchecken en kent elke vierkante centimeter voor mogelijke bedreigingen en ze weet perfect waar ze de goodies kan vinden.
Als ze plots naar een andere ruimte wordt gebracht, vraagt dat een overgangsperiode. Ze moet opnieuw uitzoeken of het er wel veilig is, waar alle schuilplaatsen zijn, waar ze aan eten en drinken geraakt, overal duidelijke post-its van geuren gaan plakken en ze moet vooral een zorgvuldig bestek opmaken van mogelijke bedreigingen in de buurt.
Nieuwe start met oude geuren
Hoe verleidelijk het ook is om met een nieuw decor aan de slag te gaan in je nieuwe huis, een nieuwe sofa, nieuwe kasten, nieuwe krabpalen enz. Probeer in de mate van het mogelijke oude geuren mee te nemen van je vorige thuis. Je kan bijvoorbeeld al weken op voorhand extra handdoeken, speeltjes en fleece dekentjes gaan halen in de winkel en deze verspreiden doorheen je huis, vooral op haar favoriete plaatsjes.
Deze kan je dan mee verhuizen en eventueel nieuw meubilair mee bedekken.
Doe dit ook in huis, zelfs als je niet gaat verhuizen. Stel dat je eens iets moet wassen, dan is dat allemaal niet erg. De overgang gebeurt dan bijna onopgemerkt voor je kat want zij gaat voornamelijk op haar geurzintuig af om zaken te herkennen.
De transportmand
Zet je transportmand al weken op voorhand klaar op een veilige plaats. Lok haar elke dag in de mand met een lekker snoepje of brokje, doe al eens het deurtje toe, loop even rond en zet de mand weer neer, deurtje open en dan geef je je kat een beloning. Wissel af tussen de tijd dat je rondloopt (binnen/buiten, boven/beneden, met/zonder trappen, met/zonder autorit, in de auto met/zonder motor, enz). Zo is de rit naar je nieuwe thuis maar weer eens een leuke training. Zoals jullie weten, zijn wij megagrote fan van de Sandy transportmand van Zooplus.nl. Die hebben de perfecte vorm zowel als slaapmand, als transportmand.
De verhuismannen
Ja, die zijn scary, dus zet je kat in een veilige, afgesloten ruimte waar ze alles heeft wat ze nodig heeft en ze niets moet meemaken van de verhuis zelf. De stress van deze kleinere ruimte weegt niet op tegen de stress van voor de voeten van de verhuizers te lopen. Je hoeft je dan ook geen seconde zorgen te maken om hen.
De voorbereiding van het nieuwe huis
Probeer je nieuwe huis zo goed mogelijk al in te richten en alles voor de kat klaar te zetten alvorens haar binnen te brengen. Over de kartonnen dozen moet je je geen zorgen maken, dat zal ze geweldig vinden om op en in te kruipen :) Plak zeker ook ramen tot op de grond af, zodat ze niet plots oog in oog staat met een buitenkat.
De ontmoeting met de nieuwe ruimte
Hier zijn meerdere mogelijkheden. Als je een zelfzekere kat hebt, kan je haar in de living zetten en ineens het hele huis geven om te ontdekken. Heb je een katje dat het wat moeilijker heeft, dan zet je haar in één kamer met alles wat ze nodig heeft, en geef je haar daar alle tijd tot ze zich beter voelt.
In beide gevallen ga je als volgt te werk: je zet de transportmand neer, zet alles open zodat de kat er op haar eigen tempo kan uitkomen. Nu negeer je haar compleet. Zij moet nu echt alleen gelaten worden om alles af te snuffelen, te onderzoeken, te bekijken en vooral in te schatten of er bedreigingen zijn. Ze zal ook onderzoeken waar alle bronnen staan dus het is belangrijk dat dit ook al allemaal klaar staat.
Als je katje tot nu toe nog maar één ruimte had, wacht je eventueel een dagje af tot ze zich weer ok voelt, en dan zet je de deur naar de rest van het huis open.
Hoe weet je wanneer ze klaar is? Dat weet je wanneer ze zelf weer contact met je komt zoeken. Hou je wel aan onze regels zoals natuurlijk gedrag en subtiele stress negeren.
Deel 6 :
Wanneer moet je met je kat naar de dierenarts?
Bron : Felinova Anneleen Bru
Katten zijn zo ontzettend goed, noem het MEESTERLIJK in het verschuilen van pijn.
Waarom? Omdat katten van nature solitaire jagers zijn. Ze zijn volledig van zichzelf afhankelijk om zich veilig te stellen. Als je in het wild gaat manken of gaat tonen dat je verzwakt bent, dan word je geviseerd en kan dat jouw einde betekenen.
Je kat is geprogrammeerd om geen pijn te laten zien.
Vaak is het heel subtiel:
"Ja, ze gedraagt zich een beetje stiller dan normaal"
"Ze heeft op bed geplast, dat doet ze normaal nooit"
"Hij beet gisteren plots agressief in mijn benen, ik verschoot nogal want zo ken ik hem niet."
Of soms zelfs zo duidelijk maar toch zonder alarmbel:
"Mijn kat pist al 7 maanden buiten de bak, ik word er helemaal zot van, het moet stoppen of ze moet weg!!"
"Mijn kat miauwt al weken met een vlijmscherp gemiauw, ook wanneer we in een andere ruimte zijn"
Je kat kan hoge levels pijn verdragen zonder een kick te geven, dus de moment dat een gedragsverandering zichtbaar wordt, is het vaak al een stap te ver en gaan ze door vreselijke pijn. En wij nemen een Dafalgan bij een beetje hoofdpijn, je kat heeft geen medicijnenkast, wij zijn haar enige verzorger.
Wat we weten, is dat vele ongewenste gedragingen bij katten worden veroorzaakt door pijn en ongemak.
Aan eigenaars: Let constant op de minste verandering in het gedrag van je kat. Wees observerend (zie oefeningen in het werkboek), wees je bewust van afwijkingen en aarzel niet om ermee naar je dierenarts te gaan. Volg je buikgevoel en overdrijf gerust, je kan nooit té zeker zijn. Wil je dierenarts geen extra testen doen? Ga dan voor een tweede opinie, daar doe je niemand kwaad mee. Je bent je kat dit verschuldigd. Jij moet vechten!
Aan dierenartsen: Jullie maken het grote verschil! Vraag pro-actief aan katteneigenaars of ze (kleine) veranderingen opmerken in het gedrag van de kat, heb geen schrik om mensen 'op kosten te jagen', ga tot het bot om uit te zoeken dat elke kat die bij jou binnenkomt geen verscholen pijn of ziekte heeft.
Komt een eigenaar bij jou die praat (of klaagt) over veranderd gedrag, dat is jouw cue, je gaat tot het einde van de aarde om uit te zoeken wat er kan schelen i.p.v 'wacht nog een dagje af', of 'ga naar een therapeut'. Geef katten voldoende post-operatieve pijnstilling, ook al vertonen ze geen signalen van duidelijke pijn.
Aan kattenprofessionals: bij de minste opmerking over afwijkend gedrag, raad je de klant aan om naar de dierenarts te gaan omdat dit kan wijzen op een medisch probleem. Jij kan hiermee een danig verschil maken om die kat te helpen. Overtuig de klant met de info uit deze mail: katten laten geen pijn zijn, enkel afwijkend gedrag.
Aan catfluencers: Informeer je netwerk dat als ze veranderingen opmerken in karakter, gedrag, reacties en onderlinge relaties tussen katten, ze onmiddellijk naar de dierenarts moeten gaan en vragen om meer dan een klinisch onderzoek, verder bloed- en urine onderzoek is noodzakelijk en desnoods extra scans als je niet zeker bent.
Ben je niet zeker en wordt niets gevonden? Bespreek dan met je dierenarts om een preventieve pijnstiller te geven. Het is geen permanente oplossing maar dan weet je wel dat je verder moet zoeken naar de medische oorzaak. Ik heb zo al tientallen situaties gehad waarbij het 'ongewenste gedrag' onmiddellijk stopte.
Wij zijn het katten verschuldigd om hen te beschermen tegen pijn en ziekte. Dat begint bij de allerkleinste verandering in hun gedrag.
Wanneer is mijn kat gelukkig ?
Is ze te dik en ligt ze ganse dagen te slapen ?
Doet ze het liever naast de kattenbak ?
Kan je onderscheid maken tussen normaal en abnormaal kattengedrag ?
Gedragstherapeute Jolien De Jaegher van Chat o Gand kan je op de juiste weg zetten om jou en je kat gelukkig te maken .
